Miłość, a zależność emocjonalna – jak je rozróżnić?

Relacja przepełniona miłością to jedno z największych pragnień większości osób. Jednak dzisiejszy świat jest pełen komplikacji, a stworzenie zdrowego związku nie jest proste. Często pojawiającym problemem stała się zależność emocjonalna. Jak ją rozpoznać? Czym różni się od zdrowej i konstruktywnej miłości?

Czym jest miłość?

Miłość to niezwykle skomplikowany stan emocjonalny. Obejmuje nie tylko sferę uczuciową, ale dotyczy także myśli i zachowań. Ciężko stworzyć jedną definicję miłości – różni się ona w zależności od konkretnego kręgu kulturowego. Jednak można wyróżnić szereg konkretnych cech, po których można poznać miłość. Przede wszystkim, miłość wiąże się z bliskością i wsparciem. Przywiązanie do drugiej osoby wywołuje potrzebę przebywania w jej towarzystwie, troszczenia się o nią i dzielenia z nią różnymi przeżyciami.

Nie ma miłości bez akceptacji i zaufania. Partnerzy nie powinni wzajemnie się zmieniać. Za to ich głównym zadaniem jest przyjmowanie swoich cech z otwartością oraz oferowanie sobie wzajemnie bezpiecznej przestrzeni do dzielenia się myślami i przeżyciami wewnętrznymi. Nie można pominąć również aspektu intymności – zarówno fizycznej, jak i emocjonalnej.

Po czym poznać zależność emocjonalną?

Osoba, którą charakteryzuje zależność emocjonalna jest nadmiernie przywiązana do swojego partnera. Zazwyczaj odbywa się to kosztem własnej indywidualności i brakiem zdolności do w pełni autonomicznego funkcjonowania. Po czym najłatwiej poznać osobę zależną emocjonalnie?

• Lęk przed odrzuceniem – życie jest zdezorganizowane przez obawę przed opuszczeniem przez partnera.
• Wiele wyrzeczeń – osoba zależna emocjonalnie stawia potrzeby partnera na priorytetowym miejscu, jednocześnie bardzo zaniedbując siebie. Cierpi na tym zarówno życie prywatne, jak i zawodowe – często zarówno jednej, jak i drugiej strony relacji.
• Niska samoocena – poczucie wartości jest uzależnione od opinii i reakcji partnera. Zdolność do podejmowania działań na własną rękę jest silnie ograniczona.
• Rezygnacja z własnych zainteresowań – zaniedbywanie własnych pasji jest na porządku dziennym. Wynika to z poświęcania całego wolnego czasu swojemu partnerowi.
• Manipulacja emocjonalna – w celu zapewnienia sobie poczucia bliskości osoby zależne emocjonalnie manipulują partnerem.
• Poczucie pustki i osamotnienia – w sytuacjach przebywania z dala od swojego partnera, pojawia się smutek, znaczne pogorszenie nastroju i brak motywacji do działania.
• Brak asertywności – zależność emocjonalna ściśle wiąże się z nieustannym podporządkowaniem i brakiem jakiejkolwiek zdolności do stawiania konstruktywnych granic.

Miłość, a zależność emocjonalna – czym się różnią?

A jak odróżnić zależność emocjonalną od prawdziwej miłości? W zależności emocjonalnej znajduje się wiele niepokoju i lęku. Pojawiają się obsesyjne myśli, a partner osoby zależnej może czuć się znacznie obciążony odpowiedzialnością. Z kolei miłość ma podłoże z pozytywnych emocji – troski, szacunku i akceptacji. W zależności emocjonalnej nie ma też miejsca na indywidualność. Następuje tu “wchłonięcie” jednej z osób na rzecz zaspokojenia potrzeb drugiej połowy. W miłości partnerzy mają przestrzeń na budowanie poczucia własnej wartości i samorealizację. Jest w niej też wiele miejsca na wzajemne wsparcie – jednak z poszanowaniem potrzeb drugiego partnera.

Jedną z ważnych różnic można odnaleźć na płaszczyźnie zaufania. Relacja, której podstawą jest miłość, zapewnia partnerom poczucie bezpieczeństwa. Mogą oni na sobie polegać, a dzięki otwartej komunikacji nie mają przed sobą tajemnic. Z kolei osoba zależna emocjonalna wprowadza do związku wiele napięcia. Lęk przed rozpadem relacji powoduje nadmierną kontrolę i jest przyczyną nieustannego domagania się od partnera potwierdzenia swojej wartości.

Pułapki zależności emocjonalnej – jak ich unikać?

Istnieje wiele problemów związanych z zależnością emocjonalną. Jakich zasad trzymać się podczas tworzenia relacji, aby stworzyć zrównoważony związek? Najważniejsze jest ustalenie zdrowych granic. Asertywność to podstawa! Partnerzy muszą szanować swoje potrzeby i dawać wzajemne wsparcie. Przy tym jednak nie należy zaniedbywać siebie!

Zdrowy związek nie może istnieć bez innych relacji w życiu. Każde z partnerów powinno dbać także o przyjaciół i rodzinę. Dzięki temu presja zaspokojenia potrzeb społecznych i emocjonalnych nie będzie skoncentrowana jedynie na partnerze. Wszelkie sygnały płynące z drugiej strony, które skłaniają do zrywania kontaktów z dotychczasowymi grupami znajomych, mogą sugerować, że należy dobrze przeanalizować podstawy związku.

Zdrowa miłość – empatia, szacunek, intymność

Aby miłość była zdrowa i nie przerodziła się w zależność emocjonalną należy dbać przede wszystkim o trzy główne filary: empatię, szacunek, intymność. Niezwykle ważne jest to, aby przy poświęcaniu uwagi i energii drugiej osobie, nie zaniedbywać siebie. Wraz z empatią powinna istnieć dbałość o swoje potrzeby. Szacunek dla drugiej osoby musi wiązać się z szacunkiem dla siebie, a intymność nie może odebrać żadnej stronie relacji czasu na poznawanie siebie.

Miłość to piękny stan, który często jest źródłem niebywałej przyjemności w życiu. Dzięki niej możliwe jest uzyskanie poczucia bezpieczeństwa, intymności i wsparcia. Jednak warto kontrolować przebieg rozwoju relacji i wyłapywać wszelkie symptomy wkradania się w związek zależności emocjonalnej. Może ona nie tylko negatywnie wpłynąć na stosunki między partnerami, ale również zaszkodzić ich zdrowiu psychicznemu.